Những trở ngại lớn trong quá trình xuất nhập khẩu hàng hóa

Xuất nhập khẩu hàng hoá là vấn đề được quan tâm nhiều nhất trong nền kinh tế Việt Nam. Ngoài những lợi thế, quá trình xuất nhập khẩu hàng hoá Việt Nam vẫn tồn tại nhiều hạn chế đáng nói. Để hiểu hơn về đặc điểm xuất nhập khẩu hàng hoá hiện nay, những khó khăn, trở ngại và lưu ý các doanh nghiệp cần biết, mời bạn đọc tham khảo chi tiết trong bài viết dưới đây cùng Cẩm Thạch Company

Khái niệm, đặc điểm xuất nhập khẩu hàng hoá hiện nay

Xuất nhập khẩu là hoạt động mua bán, trao đổi hàng hoá giữa các doanh nghiệp trong và ngoài nước, giữa các vùng quốc gia, lãnh thổ khác nhau.

Xuất nhập khẩu hàng hóa cùng với thương mại quốc tế là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của Việt Nam, thu hút nhiều ngoại tệ và đóng góp nhiều vào GDP quốc gia. Để thực hiện hoạt động xuất nhập khẩu, các doanh nghiệp cần tuân thủ các quy định pháp luật, quy tắc thương mại quốc tế, các hình thức thanh toán, vận chuyển, bảo hiểm và kiểm dịch liên quan.

Xuất nhập khẩu tại thị trường Việt Nam ngày càng được quan tâm trong thời công nghiệp hoá hiện đại hoá như hiện nay. Xuất nhập khẩu được coi là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của Việt Nam thu hút nhiều ngoại tệ và đóng góp nhiều vào GDP quốc gia. Tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu năm 2022 đạt kỷ lục 732.5 tỷ USD, tăng 9.5% so với năm 2021.

Hiện nay, các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam bao gồm: điện thoại và linh kiện, điện tử, máy tính và linh kiện, dệt may, giày dép, máy móc thiết bị, dụng cụ phụ tùng, gỗ và sản phẩm gỗ, nông sản, thủy sản, dầu thô và các sản phẩm khác. Các thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam bao gồm: Trung Quốc, Hoa Kỳ, EU, ASEAN, Hàn Quốc, Nhật Bản và một số nước khác.

Để thực hiện hoạt động xuất nhập khẩu, các doanh nghiệp cần tuân thủ các quy định pháp luật, quy tắc thương mại quốc tế, các hình thức thanh toán, vận chuyển, bảo hiểm và kiểm dịch liên quan. Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 33/2023/TT-BTC quy định cụ thể về xác định xuất xứ hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.

Nhìn chung, thị trường xuất nhập khẩu hàng hoá có nhiều tiềm năng trong thời đại mở cửa như hiện nay. Đi liền với những lợi thế còn là những khó khăn mà doanh nghiệp cần đối mặt. Vì vậy, mọi doanh nghiệp trong ngành xuất nhập khẩu cần có những động thái học hỏi, nghiên cứu và thực hành sao cho đẩy lùi được những hạn chế mà thị trường xuất nhập khẩu hàng hóa tại Việt Nam đang gặp phải.

Những khó khăn mà doanh nghiệp gặp phải khi xuất nhập khẩu hàng hoá

Khó khăn trong xuất nhập khẩu hàng hóa tại Việt Nam là một vấn đề phức tạp và có nhiều nguyên nhân khác nhau. Một số khó khăn phổ biến nhất mà gần như mọi doanh nghiệp xuất nhập khẩu đều đang gặp phải như sau:

Khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19

Đại dịch Covid-19 đã gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam. Cụ thể những khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch như làm gián đoạn chuỗi cung ứng, giảm sức mua, tăng chi phí vận chuyển, thiếu container, thiếu nguyên liệu, thiếu lao động, phong tỏa, cách ly và các biện pháp phòng dịch khác. Đồng thời, chính điều này đã làm giảm năng lực sản xuất và xuất khẩu của các doanh nghiệp, đặc biệt là các ngành dệt may, giày dép, gỗ, thủy sản và nông sản.

Sau năm đại dịch, thị trường xuất nhập khẩu Việt Nam đang dần có những bước chuyển mình mới. Tuy nhiên, những khó khăn do đại dịch để lại vẫn tồn tại và cần thêm thời gian để các doanh nghiệp triển khai những phương án phòng tránh, nâng cao hiệu quả sản xuất và xuất nhập khẩu.

Khó khăn do cạnh tranh quốc tế

Thị trường xuất nhập khẩu Việt Nam đang phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ các nước khác trong khu vực và trên thế giới. Cụ thể những nước có tính cạnh tranh cao về hàng hoá như Trung Quốc, Ấn Độ, Thái Lan, Indonesia, Bangladesh và các nước châu Phi.

Các nước này có lợi thế lớn về chi phí lao động thấp hơn, nguồn nguyên liệu dồi dào hơn, công nghệ tiên tiến hơn và chính sách hỗ trợ mạnh mẽ hơn. Để hoá giải những khó khăn này, Việt Nam cần nỗ lực trong việc nâng cao chất lượng sản phẩm, giá trị gia tăng, hiệu quả sản xuất và khả năng thích ứng với thị trường. Ngoài ra, các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam cần được đầu tư nhiều hơn về chất lượng, hàm lượng dinh dưỡng, mẫu mã nhằm tăng tính cạnh tranh so với các đối thủ khác bán cùng mặt hàng.

Khó khăn do thiếu hiểu biết về quy định pháp luật và quy tắc thương mại quốc tế

Việt Nam đã ký kết nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA) với các đối tác quan trọng như ASEAN, EU, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc và các nước thành viên CPTPP. Điều này mang lại nhiều cơ hội cho hàng hóa Việt Nam khi xuất khẩu như được hưởng ưu đãi thuế quan, mở rộng thị trường và tiếp cận nguồn nguyên liệu.

Tuy nhiên, để tận dụng được những lợi ích này, các doanh nghiệp cần có hiểu biết sâu rộng về các quy định pháp luật và quy tắc thương mại quốc tế của từng FTA. Điều này không phải là dễ dàng đối với nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs) của Việt Nam do thiếu nguồn lực nhân sự, tài chính và thông tin.

Những lưu ý doanh nghiệp cần biết trong xuất nhập khẩu hàng hoá

Xuất nhập khẩu hàng hoá là hoạt động kinh doanh buôn bán trên phạm vi quốc tế và là quá trình trao đổi hàng hoá giữa các quốc gia dựa trên nguyên tắc trao đổi ngang giá. Để thực hiện xuất nhập khẩu hàng hóa, bạn cần nắm rõ các quy trình, thủ tục, chi phí, thời gian và các điều kiện liên quan. Cụ thể những lưu ý doanh nghiệp cần biết trong xuất khẩu hàng hoá như sau:

Doanh nghiệp cần xác định danh sách hàng hóa xuất nhập khẩu thuộc diện nào: tự do, hạn chế hay cấm. Một số mặt hàng phải có giấy phép xuất nhập khẩu từ cơ quan có thẩm quyền.

Doanh nghiệp cần tính toán chi phí xuất nhập khẩu bao gồm: giá mua bán hàng hoá, chi phí vận chuyển, bảo hiểm, thuế, phí thông quan và các chi phí khác…

Doanh nghiệp cần lựa chọn phương thức thanh toán, mua hàng và vận chuyển hàng hoá phù hợp với điều kiện của bạn và nhà cung cấp. Có nhiều hình thức thanh toán như: thanh toán trước, thanh toán sau, thanh toán bằng chứng từ, thanh toán bằng tín dụng thư. Có nhiều hình thức mua hàng như: FOB, CIF, CFR, DDP, DAP. Có nhiều phương tiện vận chuyển như: đường biển, đường không, đường bộ, đường sắt…

Doanh nghiệp cần ký hợp đồng ngoại thương với nhà cung cấp và tuân thủ các điều khoản trong hợp đồng. Hợp đồng ngoại thương là căn cứ để thực hiện các thủ tục thanh toán, vận chuyển và thông quan.

Bạn cần lựa chọn bảo hiểm cho hàng hoá xuất nhập khẩu để bảo vệ quyền lợi của bạn khi có sự cố xảy ra. Bảo hiểm có thể do bạn hoặc nhà cung cấp đảm nhiệm tùy theo hình thức mua hàng.

Doanh nghiệp cần làm các giấy tờ liên quan đến xuất nhập khẩu như: tờ khai hải quan, hóa đơn thương mại, danh sách đóng gói, chứng từ vận chuyển, giấy chứng nhận xuất xứ, giấy phép xuất nhập khẩu (nếu có).

Doanh nghiệp cần lên kế hoạch kiểm dịch/ hun trùng/ kiểm định cho một số mặt hàng yêu cầu theo quy định của pháp luật.

Doanh nghiệp lưu ý giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu theo hình thức mua hàng và kiểm tra chất lượng hàng hoá khi nhận hàng.

Bài viết trên là những chia sẻ về khó khăn trong xuất nhập khẩu hàng hóa tại Việt Nam và những thông tin liên quan nếu khách hàng có nhu cầu nhập hàng trung quốc, order 1688, order taobao, order Tmall hãy liên hệ ngay với Cẩm Thạch Company đơn vị hàng đầu trong lĩnh vực xuất nhập khẩu hàng nội địa Trung Quốc tại Việt Nam. Hy vọng đây sẽ là những thông tin hữu ích giúp các doanh nghiệp hiểu hơn về về hình thức xuất nhập khẩu này.