Những Điều Cần Biết Về Tết Đoan Ngọ

Tết Đoan Ngọ là một ngày lễ truyền thống được diễn ra vào ngày 5/5 âm lịch hàng năm. Ngày tết này không chỉ mang ý nghĩa tín ngưỡng sâu sắc mà còn đánh dấu một mốc quan trọng trong văn hóa dân tộc Việt Nam. Trong bài viết này, hãy cùng Cẩm Thạch Logistic khám phá những điều cần biết về Tết Đoan Ngọ, từ ý nghĩa đến các hoạt động truyền thống và thực phẩm đặc trưng trong dịp này nhé. 


Ý nghĩa và nguồn gốc của tết Đoan Ngọ


Lễ Tết Đoan Ngọ còn được biết đến với tên gọi khác là Tết Đoan Dương, Tết diệt sâu bọ ( ngôn ngữ dân gian Việt Nam). Đây là một ngày lễ quan trọng diễn ra vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch.


Để giải thích cụ thể cho ngày tết này thì Đoan Ngọ là bắt đầu giữa trưa (Đoan: mở đầu, Ngọ: giữa trưa) còn Dương là mặt trời, khởi đầu giữa trưa, hòa quyện với mặt trời và năng lượng dương, Đoan Dương biểu thị thời điểm bắt đầu khi khí dương đạt đến đỉnh cao.


Đặc biệt hơn là Tết Đoan Ngọ không chỉ có ở Việt Nam mà còn có mặt ở Triều Tiên, Trung Quốc và Hàn Quốc. Đây là một trong những lễ hội truyền thống khá phổ biến trong văn hóa Á Đông, liên quan đến các quan niệm về sự thay đổi và tuần hoàn của thời tiết trong năm.


Nguồn gốc của tết Đoan Ngọ


Theo thông tin từ Ban Tôn Giáo Chính Phủ cho biết thì xưa kia, khi người nông dân đang vui mừng vì mùa màng bội thu thì sâu bọ bắt đầu xuất hiện và tàn phá hoa màu. Dân chúng lúc này vô cùng lo lắng và không biết phải làm thế nào để đánh đuổi sâu bọ đi. May mắn thay, lúc này đột nhiên xuất hiện một ông lão từ xa đến và tự xưng là Đôi Truân.


Ông đã chỉ dẫn người dân chuẩn bị bánh tro và trái cây để lập một bàn thờ cầu cúng vào lúc giữa giờ Ngọ. Cùng với đó, là sau khi tiến hành nghi lễ bấy cúng xong thì mọi người sẽ ra trước nhà để thực hiện một số động tác để hoàn tất nghi lễ. Sau khi làm theo lời của ông lão, thì chỉ trong một thời gian rất ngắn, sâu bọ đã bị tiêu diệt hoàn toàn. Và từ đó về sau, cứ vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch, người dân lại bắt đầu lập bàn cầu cúng để xua đuổi xâu bọ và cầu mong cho mùa màng được bội thu, nhà nhà được ấm no, hạnh phúc.


Ý nghĩa của Tết Đoan Ngọ


Tết Đoan Ngọ không chỉ là một ngày lễ diệt sâu bọ phá hoại mùa màng mà nó còn mang một ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Người Việt Nam tin rằng, cứ vào ngày này, qua việc thanh tẩy và xua đuổi tà ma thì họ sẽ có được sức khỏe dồi dào và gặp được nhiều may mắn trong cuộc sống.


Các hoạt động thường diễn ra trong dịp tết Đoan Ngọ


Vào dịp tết Đoan Ngọ, có rất nhiều hoạt động được tổ chức, tùy vào từng vùng miền mà sẽ có những tiết mục khác nhau. Dưới đây là một số hoạt động thường diễn ra trong dịp ngày lễ truyền thống này:


▪️  Cúng tổ tiên: Mọi người sẽ bố trí lại bàn thờ tổ tiên và tiến hành cúng tế để tưởng nhớ công ơn và những điều mà họ đã răn dạy.


▪️  Đốt hương và giấy tiền: Đốt hương và giấy tiền là một hoạt động cúng tế nhằm thể hiện lòng biết ơn của con cháu đối với những người đã khuất.


▪️  Cúng thần linh: Ngoài việc cúng tổ tiên, thì người Việt còn thờ cúng các vị thần linh với mong muốn sẽ được thần linh bảo hộ và mang lại nhiều điều may mắn trong cuộc sống.


▪️  Truyền thống ăn bánh tro: Người Việt thường ăn bánh tro trong dịp này vì họ tin rằng đây là cách đẩy lùi sâu bọ và mang lại may mắn.


▪️  Vận động thể dục ngoài trời: Vào ngày Tết Đoan Ngọ, nhiều người tham gia các hoạt động vận động ngoài trời như: Chạy bộ, đi bộ, tập võ, đánh cầu,...nhằm tăng cường sức khỏe và đẩy lùi vận đen.


▪️  Trò chơi truyền thống: Trong dịp này, người ta cũng thường tham gia các trò chơi truyền thống như: Nhảy sạp, kéo co, chọi gà, đua thuyền,… để tạo không khí vui tươi và hào hứng.


Tín ngưỡng và quan niệm trong tết Đoan Ngọ


Tết Đoan Ngọ được xem là một ngày quan trọng trong năm, khi mà người ta tập trung thực hiện các hoạt động để tránh những điều xui xẻo và giữ gìn sức khỏe trong những tháng nắng nóng của mùa hè. Tín ngưỡng và quan niệm trong tết Đoan Ngọ phổ biến bao gồm những điều sau đây:


▪️  Đuổi ma quỷ: Người ta tin rằng vào ngày Đoan Ngọ, ma quỷ và tà linh rất mạnh mẽ, do đó, người ta thực hiện các biện pháp để đuổi ma quỷ và tránh xui xẻo. Một trong những phương pháp phổ biến là đốt hương và đốt tiền vàng để giải thoát linh hồn khỏi vật chất.


▪️  Tắm rửa: Ngày Đoan Ngọ được coi là một ngày quan trọng để làm sạch cơ thể và tinh thần. Người ta thường tắm rửa bằng nước lá cây trầu không và các loại lá thảo mộc khác để loại bỏ tà ma và mang lại sức khỏe tốt.


▪️  Tiết hạn: Trong ngày Đoan Ngọ, nhiều người tuân thủ tiết hạn, tức là không ăn thịt, đặc biệt là không ăn thịt lợn.


▪️  Đền tạ: Ngoài việc thực hiện các hoạt động để đuổi ma quỷ, nhiều người còn đến các đền chùa để cầu bình an và tạ lễ cho tổ tiên.


Mâm cơm truyền thống trong tết Đoan Ngọ


Mâm cơm truyền thống trong ngày Tết Đoan Ngọ thường được chuẩn bị kỹ lưỡng để cúng cho tổ tiên và thần linh. Mâm cơm trong ngày này thường gồm những món ăn đặc biệt và ý nghĩa. Dưới đây là một số món ăn phổ biến thường xuất hiện trên mâm cơm Tết Đoan Ngọ:


▪️  Cơm rượu: Cơm rượu là một phần không thể thiếu trong các buổi thờ cúng trong ngày Tết Đoan Ngọ và được ưa chuộng trong việc cúng và thưởng thức ở cả ba miền Bắc, Trung và Nam vào ngày 5/5. Người dân tin rằng việc ăn cơm rượu và uống rượu vào ngày này có thể giúp tiêu diệt sâu bọ hiệu quả.


▪️  Bánh tro: Đây là một loại bánh truyền thống của người Việt, được làm từ gạo nếp ngâm với nước tro và gói bằng lá chuối. Bánh tro thường được chuẩn bị trước tết Đoan Ngọ và đặt lên bàn thờ tổ tiên.


▪️  Các món ăn truyền thống khác: Ngoài các loại bánh, người Việt cũng thường chuẩn bị các món ăn truyền thống khác như chả lụa, nem rán, các loại chè, vịt quay, gà luộc, cá nướng, rau sống, trái cây tươi, v.v.


Tết Đoan Ngọ qua thời gian


Tết Đoan Ngọ qua thời gian đã trở thành một phần của di sản văn hóa của người Việt Nam, nhưng mức độ duy trì và thực hiện các nghi lễ truyền thống có thể khác nhau đối với mỗi gia đình và vùng miền. Một số người vẫn tuân thủ và giữ gìn tín ngưỡng cổ truyền, nhưng cũng có những nơi sẽ chỉ ghi nhớ và biết đến chứ không chú trọng quá nhiều vào việc tổ chức hay thờ cúng nữa.


Như vậy, bài viết trên đây chúng tôi đã giúp bạn giải thích được mùng 5 tháng 5 là ngày gì cũng như giúp bạn hiểu rõ hơn về nguồn gốc, ý nghĩa và những hoạt động truyền thống diễn ra trong ngày tết Đoan Ngọ. Cuối cùng, chúng tôi xin kính chúc bạn và gia đình có một ngày lễ thật an lành và tràn đầy niềm vui.


Nếu như bạn có nhu cầu nhập hàng nội địa Trung về kinh doanh hoặc cần hỗ trợ săn hàng sale Trung Quốc giá rẻ trên Taobao, Tmall,... vào ngày lễ đặc biệt này thì hãy liên hệ ngay đến Cẩm Thạch qua hotline: 1900.86.86.55 để được tư vấn nhanh chóng.